تاریخچه بنای تاریخی سازمان مرکزی دانشگاه مازندران

یادداشت پژوهشی عضو هیات علمی دانشگاه با عنوان:

تاریخچه بنای تاریخی سازمان مرکزی دانشگاه مازندران

       به گزارش روابط‌عمومی دانشگاه مازندران، دکتر امامعلی شعبانی، عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه در یک یادداشت پژوهشی، به بررسی و بیان تاریخچه بنای تاریخی سازمان مرکزی دانشگاه به‌عنوان شناسنامه این بنای فاخر تاریخی پرداخت.

      این پژوهش، حاصل مطالعات تاریخی و بررسی هزاران سند است که در این یادداشت به تحریر در آمده است.

       متن کامل این یادداشت را در زیر مشاهده می‌کنید:

       بنایی که امروزه به سازمان مرکزی دانشگاه مازندران شهرت دارد،  در حدود یک قرن گذشته به نام‌های مختلفی چون مهمان‌خانه بابلسر، هتل بزرگ بابلسر، هتل دربار، مدرسه عالی علوم اقتصادی و اجتماعی بابلسر، دانشکده ادبیات و... شهرت داشته است. هتل بزرگ بابلسر به‌عنوان پیشگامان نوین هتل سازی در ایران و مطابق آخرین نمونه‌های هتل‌های اروپایی به‌عنوان بنایی فاخر، مدرن، مجلل و شیک با مصالح(بتن آرمه، سیمان مخصوص، موزاییک، پارکت)، امکانات و تجهیرات(فرش، مبلمان، پرده‌ها و...) نفیس و عالی معروف بوده است. بنای تاریخی حاضر با حمایت مالی دربار شاهنشاهی با رویکردی باستان‎‌گرایانه، توسط شرکت معتبر سوئدی سنتاب(SENTAB) با مشارکت متخصان باتجربه آلمانی- سوئدی و تحت تاثیر هنر معماری نئوکلاسیک اروپایی احداث گردید. لئون کوئس سوئیسی با تجربیات جهانی در اروپا و آمریکا، معروفترین مدیر هتل به مدت ده‎سال بوده است. وی در مراحل ساخت هتل نیز بر آن نظارت داشت.

     ساخت این هتل مجلل در زمینی به وسعت 5 هکتار در بهترین و جذاب‌ترین موقعیت بابلسر در کنار رودخانه زیبای بابلسر از سال 1313 آغاز و در 24 اسفندماه سال 1316 شمسی در مراسم باشکوهی افتتاح گردید. ساخت طبقه اول آن در سال 1314ش خاتمه یافته بود. محوطه وسیع مهمانخانه به باغی سرسبز و زیبا با درختان نارنج، پرتقال، کاج، اکالیپتوس، کاجهای تزئینی و درختان زیبای ماگنولیای سفید تبدیل گردید. بنای اولیه ساختمان با کاشیکاری‌های زیبا بوده است. سرسرای گشاده، سقف‌ها و ستون‌های باعظمتش همواره حس بزرگی و غرور را به بیننده القا کرده و می‌کند. مجسمه‌های دو شیر ایستاده که خود نماد ایران بوده و عظمت و اقتدار را تداعی می‌کند، در ورودی ساختمان نصب گردید. این بنای سفیدپوش با سیمان مخصوص، دیوارهای قطور(گاهی تا یک متر و بیست سانتیمتر) و با استحکام بی‌نظیر احداث گردید. از معدود بناهای ماندگار و ارزشمند عصر پهلوی اول است که همچنان استوار باقی مانده است. در درون گنبد کم قوس آن، اثر نقاشی ارزشمندی مشاهده می‌شود که توسط هنرمندی ایتالیایی به رنگ‌های زرد، آبی و قهوه‌ای، اثر ماندگار و خیره‌کننده‌ای از چشم‌اندازهای طبیعت و به هم‌پیوستن جلوه‌هایی از زندگی شرق و غرب خلق گردیده است.

       این قصر زیبا به‌عنوان یکی از نمادهای صنعت توریسم با غذاهای ایرانی و فرنگی به مدت حدود چهل سال، پذیرای مقامات عالی رتبه داخلی و خارجی و مهمانان سرشناس ایرانی و جهانی در عرصه‌های سیاسی، علمی، هنری و .... بوده است. پرسنل آن در بخش‌های مختلف ایرانی و خارجی(سوئدی، آلمانی، ایرانی و ... ) بوده‌اند. سیاحان و جهانگردان داخلی و خارجی، توصیفات زیبایی از این کاخ زیبا و با فر و شکوه داشته‌اند. این بنای عصر پهلوی اول، همواره به شهر عظمت می بخشیده و بر هویت تاریخی آن افزوده است. زیرا یکی از مهترین بناهای این دوره محسوب می‌شود. این هتل بکر و تاریخی، چندین بار به عنوان لوکیشن فیلم‌ها و سریال‌های ایرانی مورد استفاده قرار گرفته است.  

     دو ویلای دو طبقه معروف به سبز و آبی(ساختمان‌های دفتر فنی و مدیریت نظارت و ارزیابی فعلی)، محل اسکان مدیر و سرپرستان خارجی هتل بوده است که البته در سال‌های اشغال ایران پس از جنگ جهانی دوم، به عنوان درمانگاه(حتی در حد عمل جراحی) ارتش اشغالگر شوروی تصاحب گردید. نمایش فیلم برای مردم در محوطه شمال شرقی هتل(درب دوم مجموعه فعلی و منتهی به میدان گل یا مجسمه سابق بابلسر که خود محل تردد کارکنان هتل بود) نیز گزارش گردیده است. ضمن آن‌که مجموعه هتل، دارای زمین‌های ورزشی از جمله والیبال و بسکتبال بود. در سال 1349، ساختمان و مجموعه بناهای متعلق به آن از جمله بخش‎های اداری، آرایشگاه، رختشوی‌خانه، اتاق بار(سالن رقص)، دو سالن غذاخوری، گاراژها و محل استراحت رانندگان، ویلاهای دو طبقه و... توسط دکتر عبدالرضا عدل طباطبایی(استاد اقتصاد و سناتور پیشین آذربایجان در مجلس سنا) به‌عنوان صاحب امتیاز مدرسه عالی علوم اقتصادی و اجتماعی بابلسر از پهلوی دوم خریداری گردید و بدین ترتیب، کاربری آموزشی یافت. ضمنا تغییرات وسیعی برای تبدیل هتل به یک مکان آموزشی صورت گرفت. از جمله آن که یک طبقه به بنای موجود اضافه گردید. حضور چهره‌های شاخص علمی به‌عنوان استاد رسمی و یا مدعو به نام‎های عبدالحسین نوایی(مورخ مشهور و چهره ماندگار علمی ایران)، دکتر علی‌آبادی(معاون حقوقی دکتر محمد مصدق)، دکتر محسن هشترودی، دکتر احمد فاروقی و...  بر شهرت و اعتبار آن تاکید دارد. مجموعه مذکور از زمان تاسیس تاکنون، حوادث سیاسی-اجتماعی بسیاری را به خود دیده است. ضمنا در ابنیه همجوار این بنای تاریخی، نخستین دانشگاه تحصیلات تکمیلی ایران با نام رضاشاه در سال 1354 شمسی تاسیس شد.

سازمان مرکزی دانشگاه مازندران در سال 1378 به شماره 2353 در فهرست آثار ملی ثبت گردید.

روابط عمومی دانشگاه مازندران​​​​​​​